Schimmenspel | Toffe tips & ideeën voor het maken van een schaduwspel

Een schimmenspel heeft iets magisch en geheimzinnigs. In het donker komen schaduwfiguren tevoorschijn. Je ziet genoeg om te weten wat het is, maar de silhouetten geven zich niet helemaal bloot. En daarom is er ook veel ruimte voor de fantasie van de kijker die het verhaal verder zelf mag inkleuren. Een super leuke activiteit voor kinderen die je zo simpel of ingewikkeld kunt maken als je zelf wilt. En wij hebben een heleboel leuke tips en ideeën voor het maken van een schimmenspel of schaduwspel. Dus licht uit, spot aan en let the show begin.

Wat is een schimmenspel of schaduwspel?

Bij een schimmenspel dat ook wel schaduwspel genoemd wordt, vertel je een verhaal aan de hand van schaduwen. Iets of iemand bevindt zich tussen een lichtbron – bijvoorbeeld een zaklamp of een bouwlamp – en een half transparant vlak – zoals vliegerpapier of een wit laken – waardoor er schimmen of schaduwen ontstaan op dat vlak. De schaduwfiguren zijn daardoor een stuk simpeler dan die van bijvoorbeeld een poppentheater, maar ze hebben ook iets mysterieus waardoor ze extra boeien.

Spelen met schaduw

Ondanks de eenvoud van een schimmenspel en beperkingen kunnen er op het doek ook dingen gebeuren die in andere theatervormen niet mogelijk zijn. Zo kan een schaduw van heel klein naar super groot veranderen door het object of de schaduwpop steeds dichterbij de schijnwerper te houden. Door hiermee te spelen, kun je super spannende effecten creëren. Denk bijvoorbeeld aan een rennende dinosaurus die steeds dichterbij komt. En ook kun je een schaduw in een andere schaduw laten verdwijnen door de ene schaduwpop achter de ander te plaatsen. Of juist tevoorschijn laten komen, zoals wanneer roodkapje uit de buik van de wolf gered wordt in het schimmenspel hierboven.

‘Lees ook: Zelf speelgoed maken | Knutselideeën waarmee je óók kunt spelen.’

Hoe maak je een schimmenspel?

Een schimmenspel kun je zo makkelijk of ingewikkeld maken als je zelf wil. Je kunt daarbij werken met poppen, personen, objecten of alleen met je handen.

Schaduwspel met poppen

Een schimmelspel met poppen is de oudste vorm van schaduwspelen. Door poppen en andere schaduwfiguren van zwart papier voor een lichtbron te plaatsen, verschijnen hun schaduwen op het doek. Je kunt de schaduwpoppen met of zonder een schaduwtheater kopen; het merk Moulin Roty heeft bijvoorbeeld hele leuke met als thema ridders, dino’s, circus en nog veel meer. Maar het is misschien nog wel leuker om deze zelf met kinderen te maken. Je laat ze figuren op zwart papier tekenen en die knip je uit en plak je op een saté prikker.

Als doek kun je een wit laken ophangen met daarachter een lamp. Maar ook een simpele witte muur volstaat al als projectiescherm. Of je verandert een kartonnen doos in een schaduwtheater door er een stuk uit te snijden en voor het gat een vel bakpapier te plakken. Zet er bijvoorbeeld een bureaulamp achter en de kids kunnen hun eigen verhalen spelen.

Levend schimmenspel

In plaats van poppen, kun je ook je eigen lichaam gebruiken voor een schimmenspel. Daarvoor heb je natuurlijk wel een groot doek nodig. Een laken spannen waar alle schaduwspelers achter passen, is het meest ideaal. Het leuke van een levend schimmenspel is dat alle ‘schaduwen’ kunnen bewegen. En je kunt met verschillende props werken, zoals speelgoedzwaarden, bellenblaas of stokpaardjes waardoor het verhaal nog beeldender wordt. En misschien nog wel het grootste voordeel; je hoeft niets uit te knippen en dus is dit schaduwtheater super snel op te zetten. Een tip: zorg dat alle spelers en profil achter het doek staan. Dan zijn de contouren en dus de uitdrukkingen op het gezicht het beste te zien.

‘Lees ook: Leuke binnenspelletjes en activiteiten voor kinderen.’

Schaduwfiguren maken met je handen

De meest makkelijke vorm van een schimmenspel is het maken van schaduwfiguren met je handen. Dat doen wij nog wel eens met de kinderen voor het slapen gaan. En je hebt er niet veel voor nodig. Alleen een donkere kamer, een zaklamp en je handen. Met een beetje fantasie kun je allerlei schaduwfiguren op de muur of het plafond creëren. En hieronder hebben we ook nog wat leuke voorbeelden van dieren die je kunt proberen na te maken.

Nog meer leuke schaduwspelletjes

Omdat er behalve een schimmenspel nog veel meer leuke manieren zijn om schaduwfiguren te maken hebben wij tot slot ook nog een aantal andere schaduwspelletjes en activiteiten voor je op een rij gezet.

• Raad de schim – Houd een voorwerp achter een doek of half transparant vlak met een lichtbron erachter en laat de andere kinderen raden wat het is.
• Schaduw tekenen – Verlicht een object of speelgoed als een plastic dinosaurus of unicorn en leg er een wit vel papier achter. Trek de schaduw om en daarna kun je je schaduwtekening eventueel ook nog inkleuren of verder versieren.
• Schaduw portret – Hetzelfde kun je ook doen met het gezicht van iemand; plak een vel papier op de muur. Dan gaat iemand er en profil voor staan met erachter een lamp. En net zoals met het schaduw tekenen, trek je het schaduw silhouette om.
• Zelfportret van stoepkrijt – Als de zon flink schijnt, kun je ook een zelfportret maken van stoepkrijt. Je trekt het complete lijf van de kinderen om op de stoep. En daarna kunnen ze zichzelf verder inkleuren en eventueel ook ‘aankleden’ door er kleding op te leggen. En vergeet vooral geen ‘selfie’ te maken van het kunstwerk.
• Arty schaduwfiguren maken – En tot slot is het ook leuk om kunstige schaduwfiguren te maken. Dat kan op twee manieren; je maakt creatieve objecten van LEGO stenen, klei, bloemen, knutselmateriaal, potten, pannen, lepels etc en kijkt wat voor schaduw ze geven op de muur. Misschien maak je wel een reusachtig monster? Of andersom; je gebruikt alledaagse objecten om schaduwfiguren op papier mee te maken en maakt daar met stift een kunstwerk van. Kijk ter inspiratie maar eens naar de video hieronder. Dit is een activiteit die enorm de fantasie prikkelt.

Nog meer leuke kinderactiviteiten

Ik hoop dat we je met al deze schimmenspel ideeën en schaduwspelletjes weer wat uren speelplezier bezorgen. Voor meer leuke kinderactiviteiten kun je ook heel goed op ons blog terecht. Check bijvoorbeeld zeker ook nog even ons blog met buiten spelletjes en activiteiten of ons blog met binnen spelletjes en binnen activiteiten lezen. En als je zin hebt in iets creatiefs, dan moet je zeker ook even een kijkje nemen in onze rubriek met knutselideeën. Have fun!