De minder perfecte kant van een onvergetelijke wereldreis

Servia ging in december met haar vriend Florian en hun kindje Rosa (2) op wereldreis. Sindsdien deelt ze hier op de blog hun geweldige avonturen. We worden getrakteerd op jaloersmakende kiekjes van witte zandstranden, blauw water, prachtige duiken en een overweldigende natuur. Maar het is in de landen waar Servia en haar gezin komen lang niet alleen maar ‘oh’ en ‘ah’. Er is ook een minder perfecte kant die aandacht verdient, vindt Servia. Straatkinderen die alleen bezitten wat ze aan hun lijf dragen, zieke kinderen, gezinnen die leven in zelfgemaakte mini hutjes… Servia bezocht de sloppenwijken van Manilla, de hoofdstad van de Filipijnen – een dag die enorm indruk op haar heeft gemaakt – en deelt daarover hier haar verhaal. 

De sloppenwijken van Manilla

Een paar weken geleden vertelde mijn moeder me over een grote brand die recent was in één van de sloppenwijken van Manilla waardoor heel veel mensen hun huis kwijt raakten. Het raakte me. Wij hebben een overvloed aan spullen, zelfs in onze twee rugzakken zit veel meer kleding en schoeisel dan we eigenlijk nodig hebben. Tijd om te delen. Maar in een stad als Manilla kan je niet zomaar als buitenstaander naar een sloppenwijk. Dat zou te gevaarlijk zijn en echt onverantwoord. Ik zoek naar een andere mogelijkheid om toch te kunnen gaan. Het lukt, ik vind een kleine organisatie opgericht door een Nederlandse vrouw: Smokey Tours.

Smokey Tours

Smokey Tours is een organisatie die tours aanbiedt met het doel om mensen kennis te laten maken met de andere kant van Manilla. Juliette Kwee, de oprichtster, kwam in 2007 naar de Filippijnen om als vrijwilligster aan de slag te gaan bij een opvangcentrum in Tondo. De wijk Tondo is één van de armste en meest onderontwikkelde gebieden van de Filippijnen en in deze wijk leven de mensen onder moeilijke omstandigheden. Ze wonen in kleine zelfgemaakte huisjes.

In januari 2011 besloot Juliette om iets te doen voor de mensen in Tondo en dus organiseerde ze een fototrip door de sloppenwijk om in beeld te brengen hoe de kinderen daar leven. Twintig lokale fotografen gingen als vrijwilliger mee en doneerden de gemaakte foto’s aan Juliette. De foto’s werden gebruikt voor tentoonstellingen en geprint op kaarten die vervolgens verkocht werden. De opbrengsten hiervan werden gebruikt om het opvangcentrum te ondersteunen.

Tijdens deze fototrip ontdekte Juliette het talent van de inwoners van de sloppenwijken. Ze vertellen vol trots en met passie de verhalen over hun buurt en vinden het leuk om deze verhalen met gasten te delen. Geïnspireerd door de slumtours in India en Brazilië ontstond het idee om een slumtour in Manilla te ontwikkelen. Dit resulteerde in de eerste tour van Smokey Tours, de Smokey Mountain Tour, waarbij gasten met een tourbegeleider uit Tondo zelf een tour door de sloppenwijk Smokey Mountain maken. De winst gaat naar het opvangcentrum waar kinderen uit Tondo terecht kunnen voor educatie, voedingsprogramma’s en medische controles.

Vooral niet verdwalen

De avond voor vertrek doe ik mijn huiswerk. Ons hotel zit in de oude wijk van Manilla, vlakbij de plek waar ik heb afgesproken met mijn gids. Dit is geen buurtje waar je wil verdwalen omdat het zeker niet overal veilig is op straat, de lokale mensen waarschuwen daar zelfs voor. De receptioniste van ons hotel legt me uit hoe ik moet lopen, print een kaartje voor me uit en geeft me een visitekaartje van het hotel zodat ik de weg terug kan vinden. Ze benadrukt dat ik zeker geen waardevolle spullen bij me moet dragen, maar dat was ook niet mijn bedoeling. Ik ga op pad met een moneybelt met daarin een beetje geld voor evt een taxi voor als ik verdwaal en mijn telefoon. Verder draag ik een kleine rugzak met kleding, schoenen, toiletartikelen en twee appels, om af te geven. Een flesje water in de hand. Mijn sieraden laat ik in de kamer.

Onderweg naar de plaats waar ik mijn gids zal ontmoeten, word ik nog een keer gewaarschuwd door twee oudere Filipijnse dames dat ik mijn rugzak op mijn buik moet dragen. Ik dank ze voor de goede zorgen en leg hen uit dat er niets waardevols in zit. Mijn hand op mijn heuptasje, mijn telefoon wil ik niet kwijtraken.

Geen foto’s

Aangekomen op de plaats van bestemming word ik hartelijk ontvangen door Majorie, mijn gids voor deze ochtend. We wachten op nog iemand die met ons meegaat en dan vertrekken we na een korte briefing. Smokey Tours heeft een streng beleid voor fotografie. Er mogen absoluut geen foto’s gemaakt worden omwille van de privacy van de gemeenschap. De foto’s bij dit artikel zijn dus ook niet door mij zelf gemaakt.

Majorie legt ook uit dat we mijn donatie af zullen geven bij een van de mensen van Smokey Tours die we tijdens de rondleiding zullen ontmoeten. Ik mag het namelijk niet zelf uitdelen om jaloezie te voorkomen en de situatie onder controle te houden. Vanuit een centraal punt worden dan de spullen zo goed mogelijk verdeeld onder de mensen. Ik begrijp het, een goed beleid!

We vertrekken en rijden het eerste stuk samen met een Jeepney en daarna nog een stukje met een tricycle waar mijn tourgenoot en ik onszelf een beetje invouwen, Majorie neemt een andere. Deze vervoersmiddelen zijn duidelijk gebouwd voor de kleine Filipinos. In de sloppenwijk worden we heel hartelijk welkom geheten. De mensen in de wijk kennen Majorie of zijn bekend met Smokey Tours, het logo staat ook op haar shirt.

Grote gezinnen in kleine, houten hokjes

We lopen de wijk in over een betonnen pad dat onlangs is aangelegd. De wijk ligt aan het water. De voorheen modderige vieze ondergrond zorgde voor erg veel ziektes, met name bij de kleine kinderen. De overheid heeft daarom een geasfalteerd pad aangelegd dat als hoofdweg dient. Alle kleine paadjes naar de huisjes zijn van houten planken met daaronder nog steeds modder, afval en riool. De huisjes waarin de mensen wonen zijn verschillend, maar de meesten bestaan uit houten planken met golfplaten als dak. Een paar vierkante meter fungeert als slaapruimte en leefruimte. We zien houten hokjes een paar meter boven de rivier die als toilet en wasruimte dienen. Het stinkt enorm. In de hutjes tegenover deze hokjes leven de gezinnen met gemiddeld twee, drie soms vier kinderen. Majorie legt uit hoe er geld wordt verdiend in deze grote gemeenschap. We zien mensen die houtskool maken en op hun hurken in de rook zitten, vrouwen die knoflook pellen, visserij en zo nog veel meer manieren om te (over)leven in deze community.

In de rivier wordt gepoept en gewassen tegelijk

We lopen verder de wijk in. Het valt me op hoe vrolijk de kinderen zijn. De grote jongens spelen basketbal, de kleintjes zwemmen in de vieze rivier waarin andere kindjes zitten te plassen en poepen en waar sommige zelfs het water gebruiken voor hun was of douche als ze het schone water niet kunnen betalen. Er loopt een waterleiding naar centrale punten in de wijk. Vanuit daar worden grote kannen water verkocht aan degene die zich dat kunnen permitteren. Dat geldt ook voor stroom. Er is een centrale meter met een aantal submeters voor elektriciteit. Dat is niet voor iedereen weggelegd omdat het relatief duur is. In de Filipijnen is maar één energiemaatschappij, dus zij spelen monopoly.

Arm maar positief

Terwijl we door de wijk lopen wordt er vriendelijk naar ons gezwaaid en gelachen. Een vrouw biedt me een hap van haar eten aan. Wat is het toch mooi als je zelfs onder deze omstandigheden je eten wilt delen. Ik bedank haar vriendelijk en veeg snel een traan weg die onder mijn grote zonnebril vandaan over mijn wang loopt.

Op het einde van de tour laat ik kleding van ons drieën, schoeisel, wasmiddel en toiletartikelen achter voor deze mensen. Het is niet veel, maar als iedereen dit kan doen dan maakt ook dit een verschil. Deze tour zal me de rest van mijn leven bijblijven, vooral de optimistische, gastvrije mensen. Het is oneerlijk verdeeld in de wereld. Wij westerlingen leven in een individualistische en materialistische maatschappij. Is dat niet ook een vorm van armoede? Het is goed om de ogen te openen en te zien wat wij hebben en wat we zijn kwijtgeraakt.

Een bijzondere dag, die veel impact heeft. Dankbaar voor deze ervaring.

Mocht je na het lezen van mijn verhaal een donatie willen doen, dan verwijs ik graag naar de website van SMOKEY TOURS.