Bewust op reis naar Zuid-Afrika met kinderen | Vakantie met positieve impact

Zuid-Afrika is een bucketlist bestemming van veel gezinnen. Misschien staat het land ook wel hoog op jouw wensenlijstje? Getriggerd door alle mooie plaatjes in tijdschriften en op Instagram wilden wij reisfanaten er echt héél graag heen. Alleen knaagde de keerzijde waar we ons steeds bewuster van worden wel. De armoede, ongelijkheid, milieuvervuiling, het uitsterven van dieren… Just to name a few. En dan is er natuurlijk ook nog die footprint waar je je ogen niet meer voor kunt sluiten. Kan een vakantie naar Zuid-Afrika met kinderen eigenlijk nog wel? ‘Ja!’, vonden wij uiteindelijk. Want toerisme heeft ook positieve effecten. En als er een land is waar je duurzaam, bewust en verantwoord naar op reis kunt, dan is het Zuid-Afrika wel. Je moet alleen de juiste keuzes maken en niet in de valkuilen trappen! En als je dat doet, krijg je er een onvergetelijke reis en een écht en uniek kijkje in het land voor terug. En een extra mooie plus; je geeft je kinderen ook nog een prachtige les voor het leven mee. Zo heeft jouw droomvakantie in alle opzichten een positieve impact! Wij vertellen je wat je absoluut moet weten wanneer je naar Zuid-Afrika op vakantie wil.

Bezoek alleen wildparken & opvangcentra die echt om dier en natuur geven

Wanneer je met de kinderen naar Zuid-Afrika op reis gaat, staat wilde dieren spotten ongetwijfeld op het programma. En met het kiezen voor een oprechte organisatie en wildlife activiteiten die ethisch verantwoord zijn, kun je al een groot verschil maken. Boycot plekken waar je kunt knuffelen met tijgers, wandelen met cheeta’s, een ritje op de rug van een olifant kunt maken of op de foto kunt met bedreigde diersoorten. En boek iets bij een erkende partij die jouw geld rechtstreeks omzet in bescherming van wild en natuurbehoud.

Het Kruger National Park bijvoorbeeld speelt een belangrijke rol bij het in stand houden van de leefgebieden voor wilde dieren en voorziet de plaatselijke gemeenschappen van een bron van inkomsten via ecotoerisme. Ook is het mooi om op kindersafari of natuurexcursie te gaan met een ranger die de kinderen op een leuke manier aanmoedigt om te genieten van de prachtige landschappen, dieren in het wild, maar ze ook leert om hun impact te minimaliseren en respect te hebben voor alles wat leeft. Daar hebben ze de rest van hun leven wat aan en wordt de wereld ook weer een stukje beter van.

Hoe herken je een knuffelfarm?
Organisaties waar wilde dieren ingezet worden als money machine worden ook wel ‘knuffelfarms’ genoemd. Wil je weten hoe je zo’n knuffelfarm herkent? Check dan de website Knuffelfarms.nl van Stichting Spots waar je allerlei tips en informatie vindt.

Fair Trade Tourisme keurmerk
En ook kun je kijken of het park of de excursie het Fair Trade Tourisme South Africa keurmerk hebben. Zuid-Afrika is het enige land met zo’n keurmerk voor toerisme. En als je tijdens je reis in Zuid-Afrika een accommodatie of uitje met het FTT keurmerk boekt, dan weet je dat je een bewuste en duurzame keuze maakt.

Help het cultureel erfgoed beschermen

Naast het zuinig zijn op het natuurlijk erfgoed van Zuid-Afrika, is de bescherming van cultureel erfgoed ook een belangrijke vorm van duurzaam toerisme. En het cultureel erfgoed is dankzij de rijke geschiedenis van Zuid-Afrika, zoals bijvoorbeeld de periode van slavernij, enorm. Denk dan aan dingen als historische locaties, monumenten of musea die bijdragen aan de identiteit van de bevolking. Dus bezoek deze plekken bewust tijdens je reis door Zuid-Afrika en leer je kinderen over apartheid, de culturele diversiteit en de inspanningen die worden geleverd om gelijkheid en sociale rechtvaardigheid te bevorderen. Een indrukwekkend uitje is bijvoorbeeld Robbeneiland, voor de kust van Kaapstad, dat het verhaal van de apartheid in Zuid-Afrika vertelt. Hier werden politieke tegenstanders van het regime gevangen gehouden, waarvan de bekendste Nelson Mandela is. Je wordt door het cellencomplex geleid door een oud gevangene met aangrijpende anekdotes uit het verleden.

Of bezoek het Apartheid Museum in Johannesburg. Hier kun je ervaren hoe apartheid voelt: je krijgt een toegangskaartje met ‘White’ of ‘Non-White’ erop en mag alleen door de juiste ingang naar binnen. En een bijzondere ervaring is ook een excursie naar een Afrikaanse stam, waar je kennis maakt met andere gewoonten, tradities en een andere cultuur. Want wat ons betreft heb je een land niet écht ervaren, zonder iets geleerd te hebben over de culturen, normen & waarden en gebruiken van de lokale bewoners.

Geef je geld uit aan de lokale bevolking in plaats van grote organisaties die al rijk genoeg zijn

Bedenk ook goed waar en aan wie je het liefste je geld uitgeeft. Boek bij voorkeur wat kleinere en persoonlijke accommodaties die zich richten op duurzaamheid en gerund worden door lokale mensen. De grotere lodges worden vaak beheerd door westerse investeerders. En koop lokaal geproduceerde goederen en souvenirs om de lokale economie te ondersteunen. In Zuid-Afrika zijn ze meester in oude ambachten en kun je veel met de hand gemaakt moois kopen. Zoals uit hout gesneden olifanten, handgeweven kleden of gevlochten manden. Betaal ook een eerlijke prijs voor diensten en producten.

En boek van tevoren niet al je uitstapjes via het internet, maar vraag bij je accommodatie naar aanbevelingen.  Overweeg ook om lokale gidsen in te schakelen, wanneer je bijvoorbeeld een bepaalde gemeenschap bezoekt. Ga een percussie- of dansworkshop doen, want in Zuid- Afrika is er overal muziek. En kies voor restaurants en eettentjes die gebruikmaken van lokale ingrediënten en seizoensgebonden producten, omdat dit de lokale landbouwsector ondersteunt en de footprint vermindert die gepaard gaat met het importeren van voedsel.

‘Lees ook: Hierom is Zuid-Afrika een droom vakantie bestemming met kinderen!‘

Ga niet voor Sinterklaas spelen

Misschien lijkt het je een mooi initiatief om een extra koffer met oud speelgoed of kleding van thuis mee te nemen om in Zuid-Afrika uit te delen aan kinderen. Maar met het uitdelen van geld of spullen moet je oppassen. Daarmee creëer je een bedelcultuur en houd je het systeem van witte superioriteit in stand. White saviorism noemen ze dat. Als je de gelijkwaardigheid wil behouden, kun je dus beter een eerlijke ‘verbinding’ met iemand aangaan. Bijvoorbeeld door iets van hem of haar te kopen of te betalen voor een bepaalde dienst. Fooi geven is wel weer erg belangrijk in Zuid-Afrika en wordt vaak verwacht. Veel werknemers in het toerisme, zoals drivers, gidsen, koks en kamermeisjes zijn er afhankelijk van, omdat hun salaris erg laag is. En business is duurzaam; een transactie waar je elkaar iets geeft is goed om te belonen. Dus stop met uitdelen en betaal mensen iets extra’s als hun werk goed is.

En wil je toch echt iets geven? Doe dan liever een donatie aan een oprecht lokaal project. Of koop een lading schriften, pennen of speelgoed – niet in Nederland, maar in een lokale winkel, zodat je de economie stimuleert – en doneer die subtiel aan een school. Maar bezoek geen schooltjes, want jij zou het ook niet leuk vinden als het lesprogramma van jouw kind stil gelegd wordt omdat een paar toeristen komen kijken in het klaslokaal. En ga ook niet naar weeshuizen, want die zijn vaak bedoeld om geld mee te verdienen.

De valkuilen van het toerisme in Zuid-Afrika
Zuid-Afrika is een vakantiebestemming met twee kanten. Aan de ene kant is er de prachtige natuur, adembenemende kust en de wildparken met zijn indrukwekkende big five. En aan de andere kant zijn er sloppenwijken en is er armoede, ongelijkheid, milieuverontreiniging en stroperij. Daarom willen veel vakantiegangers tijdens hun reis ook ‘wat goeds’ voor het land doen. Een mooie gedachte. Maar ook iets waar je flink geld aan kunt verdienen, hebben sommige rotzakjes ontdekt. Zo kun je tijdens je rondreis door Afrika bijvoorbeeld welpjes aaien bij een dierenopvang die zegt te helpen bij natuurbescherming. Maar wat ze je niet vertellen, is dat de leeuwen – eenmaal volwassen- gebruikt worden als hunting trophy, omdat ze door hun gewenning aan mensen makkelijk af te schieten zijn. Of je brengt misschien wel een bezoek aan één van de vele weeshuizen waar, zonder dat jij het weet, kinderen wonen die helemaal geen wees zijn. Ook kun je terechtkomen in een speciaal voor toeristen opgevoerd toneelstuk à la het Archeon bij een inheemse stam. En daar wil jij vast geen cent aan uitgeven! Gelukkig gaat het maar om een paar rotte appels en staan er een heleboel mooie initiatieven tegenover. Maar reis dus bewust wanneer je in Zuid-Afrika bent!

Doe zuinig met water

In Zuid-Afrika is het nog belangrijker dan hier om zuinig en bewust met water om te gaan. Want water is er schaars. Ga dus niet iedere dag uitgebreid staan douchen. En draai de kraan dicht wanneer je je aan het inzepen bent. Laat de kraan ook niet onnodig open staan tijdens het tandenpoetsen en trek de wc alleen door als het echt nodig is. Gebruik een handdoek wat langer dan één dag zodat er niet eindeloos veel wassen gedraaid hoeven te worden. En sommige accommodaties recyclen badwater om de tuin te besproeien, dus overweeg ook om biologisch afbreekbare wasproducten te gebruiken. En neem tot slot een drinkfles mee en vul die steeds, dat scheelt veel plastic. In Zuid-Afrika kun je bijna overal uit de kraan drinken.

‘Lees ook: Op vakantie in het laagseizoen? Dit zijn de leukste bestemmingen!‘

Bewust op reis naar Zuid-Afrika

Bewust op vakantie naar Zuid-Afrika begint uiteindelijk natuurlijk bij de reis, want die heeft de grootste impact. Om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, kun je dus het beste een rechtstreekse vlucht boeken. Bijvoorbeeld bij KLM. In minder dan 11 uur ben je in Johannesburg en met een rechtstreekse vlucht naar Kaapstad ben je 11,5 uur onderweg. De Co2-uitstoot van je reis kun je bij KLM compenseren door hun herbebossingsproject aan je boeking toe te voegen. Of je kiest zelf een compensatiedoel via organisaties als Greenseat, Ocean CleanUp of Trees for all. En als je duurzaam wilt reizen, kun je beter ook geen binnenlandse vlucht nemen. Het is net zo makkelijk en veel leuker om de wildernis te doorkruisen per duurzame of zuinige auto, bus of trein. De wegen zijn goed, je bent goedkoper uit en bovendien krijg je een fantastisch beeld van de diverse landschappen die Zuid-Afrika rijk is.

We zijn benieuwd of jullie ook steeds meer bewust nadenken over een verre reis naar landen als Zuid-Afrika? Wil jij je mening over dit onderwerp delen, laat dan vooral hieronder je reactie achter. Wat ons betreft kunnen duurzaamheid en reizen naast elkaar kunnen bestaan. Zeker wanneer je de juiste keuzes maakt en jouw vakantie een positieve impact heeft. Zuid-Afrika is zó mooi en betoverend, jullie vergeten het als gezin een leven lang niet meer. En de lessen die de kinderen, maar ook jullie ervan opsteken, zijn enorm waardevol.

Voor meer info en inspiratie voor leuke én verantwoorde uitjes tijdens je reis, verwijzen we je naar de website van het toerismebureau van Zuid-Afrika die duurzaam reizen hoog in het vaandel hebben staan. Daar vind je onder andere een super handige landkaart met ‘Lekker Local Tips’, waarop je in één oogopslag ziet waar er bij jou in de buurt wat leuks te doen is of waar je lekker kunt eten of overnachten. En het zijn alleen maar tips van lokale mensen, dus écht uniek en bijzonder!