Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?

10 september 2020
Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?

Is er luizen alert bij jouw kind in de klas, heeft een vriendje of vriendinnetje last van hoofdluis of krabt je zoon of dochter de laatste tijd wel erg veel aan het hoofd? Dan wil je vast checken of er niet stiekem luizen in het haar van je kind zijn gekropen. Maar als je nog nooit eerder met hoofdluis te maken hebt gehad, weet je misschien niet waar je moet beginnen. Want hoe weet je of je luizen hebt? Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? Hoe krijg je hoofdluis? En nog belangrijker; wat moet je tegen luizen doen? Wij vertellen het je allemaal!

Wat is hoofdluis?

De hoofdluis is een parasiet die leeft van mensenbloed; hij zuigt 3 tot 6 keer per dag bloed op. Hij houdt van behaarde, warme plekjes zoals in je nek, op de kruin, onder je pony of achter je oren. En hoofdluizen kunnen kruipen en vermenigvuldigen zich snel. Een jonge luis komt na ongeveer zeven tot tien dagen uit het ei en is zeven tot tien dagen later volwassen. En volwassen luizen leven zo’n dertig dagen. Als de luis volwassen is, begint hij met eitjes leggen, de zogenaamde neten; zo’n 4 tot 8 eitjes per dag. Uit deze eitjes kruipen weer nieuwe hoofdluizen en als je dus niet snel ingrijpt, krioelt het binnen de kortste keren van de kriebelbeestjes op je hoofd.

‘Lees ook: Lezen stimuleren – Met deze 10 tips krijg jij je kind wél aan het lezen.’
Hoe ziet een luis eruit, wat zijn neten en hoe behandel je hoofdluis? dat zie je allemaal in dit filmpje van Het Klokhuis.

Hoe krijg je hoofdluis?

Hoofdluis kun je krijgen van contact met iemand die luizen heeft. Ze lopen over van het ene hoofd naar het andere hoofd, want springen kunnen ze niet. Hoofdluizen verplaatsen zich ook niet via kleding, beddengoed, speelgoed of andere spullen, zoals vroeger nog wel eens werd gedacht. Want zonder hoofd kan een hoofdluis niet lang overleven en dus zal hij er nooit vrijwillig af gaan. Hoewel leeftijd bij het krijgen van hoofdluis geen rol speelt, hebben kinderen er vaker last van dan volwassenen. Dat komt omdat zij tijdens het spelen of maken van bijvoorbeeld selfies dicht met de hoofden bij elkaar komen. Jaarlijks krijgen zo’n 200.000 tot 250.000 basisschoolleerlingen hoofdluis.

Verder heeft het krijgen van hoofdluizen overigens niets te maken met een slechte hygiëne. Hoofdluis maakt geen onderscheid tussen schoon of vies haar. Sterker nog, onderzoek heeft zelfs aangetoond dat hoofdluis vaker voorkomt op schone haren.

Is het erg om luizen te hebben?

Behalve al het werk dat je eraan hebt, is hoofdluis verder geen drama. Je hoeft jezelf dan ook niets te verwijten als je kind het krijgt, dat kan iedereen overkomen. Luizen zijn onschadelijk voor de gezondheid, alleen kunnen ze soms voor vervelende jeuk zorgen. En dan moet je even oppassen dat er door het vele krabben geen wondjes en eventuele infecties ontstaan.

Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?
Hoofdluizen leven van mensenbloed en zuigen zo’n 3 tot 6 keer per dag bloed op. Foto: PPK-studio voor Shutterstock.

Waarom jeuken hoofdluizen zo?

Wanneer een hoofdluis bloed drinkt, zorgt hij er met zijn speeksel voor dat het minder snel stolt. En het speeksel is de veroorzaker van de jeuk. Máár alleen als je er allergisch voor bent. Dat zijn zo’n 47% van de mensen. Vanaf de eerste besmetting met luis duurt het tot zo’n twee weken voordat de jeuk opkomt, vanwege de incubatietijd. Maar de jeuk wordt dus niet veroorzaakt door rondlopende luizen zoals je misschien zou verwachten. Mensen die niet allergisch zijn, voelen geen jeuk. Zelfs niet als ze honderden of duizenden hoofdluizen hebben.

‘Lees ook: Zakgeld: cash of digitaal? En hoe leer je kinderen omgaan met onzichtbare munten?

Hoe weet je of je luizen hebt? Controleren!

Omdat niet iedereen jeuk krijgt, doe je er dus goed aan om regelmatig op luizen te controleren. Maak er bijvoorbeeld een gewoonte van om tijdens het kammen van de haren van je kind steeds even achter de oren en in de nek te kijken. En kam het complete kapsel eens in de twee à vier weken met een luizenkam boven een stuk witte keukenrol of de wasbak. Dan zie je gelijk of er luizen of neten uit het haar komen; grijsblauw of roodbruin gekleurde spikkels. Kijk tijdens het controleren goed tussen de haren op de hoofdhuid; als er luizen zijn, zie je ze vaak bewegen. De neten zitten meestal vlakbij de hoofdhuid aan de haren vast geplakt.

Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?
Controleer het haar regelmatig op hoofdluis. Foto: Yuko Sach voor Shutterstock.

Hoe ziet een luis eruit?

Als je nog nooit met hoofdluis in aanraking bent geweest, kan het soms voelen alsof je zoekt naar een speld in een hooiberg. Maar geloof mij; als je je eerste exemplaar eenmaal tegen komt dan wéét je dat het er één is. Een volwassen hoofdluis heeft zes pootjes, is zo’n 3 mm lang – ongeveer zo groot als een sesamzaadje – en is zandkleurig tot grijsblauw soms bijna zwart van kleur. En wanneer een luis net bloed opgezogen heeft, krijgt hij een roodbruine kleur. Ze houden zich met hun pootjes vast aan het haar, dichtbij de hoofdhuid.

Wat zijn neten?

Neten – de eitjes van hoofdluizen – zijn wat minder makkelijk te vinden. Ze zijn namelijk kleiner dan 1 mm en lijken met hun zanderige tot grijswitte kleur op roos of zandkorrels. Maar wat ze verraadt is dat neten aan het haar vast blijven kleven met een speciale plakstof die niet oplosbaar is in water. Zo zorgt de vrouwtjesluis ervoor dat de neten niet zomaar van het hoofd kunnen vallen, als je bijvoorbeeld gaat douchen. Denk je zo’n neet tegen te komen tijdens het controleren op luizen, probeer hem dan uit het haar te halen. Blijft hij vast zitten, dan weet je dat je beet hebt. Dat kun je nog extra controleren door hem tussen twee nagels plat te drukken; als het een neet is, plopt het eitje open. Nadat de eitjes zijn uitgekomen, blijven lege witte hulsjes op het haar achter.

Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?
Neten – de eitjes van een luis – zien eruit als piepkleine korrels die vastplakken aan de haarschacht. Foto: Khunkorn voor Shutterstock.

Mijn kind heeft hoofdluis. Mag het naar school?
Als je kind eenmaal behandeld is tegen hoofdluis, is er geen reden om hem of haar thuis te houden. Wel is het belangrijk dat je de luizen besmetting meldt op school, bij de BSO, sportvereniging of andere clubjes waar je kind geweest is. Dan kunnen andere ouders hun kinderen ook op luizen controleren en eventueel behandelen en voorkom je dat je kind het gelijk weer krijgt.

Wat te doen tegen luizen? Zo kom je er vanaf!

Als je eenmaal hoofdluis of neten gevonden hebt, is het belangrijk om gelijk actie te ondernemen. Ze verdwijnen namelijk niet uit zichzelf en planten zich in razendsnel tempo voort. Helaas is het behandelen van luizen niet een eenmalige klus en ben je er daarna vanaf. Het kost wat energie. Wat moet je doen tegen luizen?

  1. Controleer alle gezinsleden en vergeet jezelf niet!
  2. Gezinsleden met luizen behandelen. Dat kan op verschillende manieren, die vind je hieronder.
  3. Vertel mensen in de directe omgeving dat jij en/of je kind hoofdluis heeft. Denk aan school, (sport)clubjes, de opvang, oppas, oma’s en opa’s en ouders van vriendjes.
‘Lees ook: Ruzie tussen broertjes en zusjes? Dit zijn 7 tips om er mee om te gaan.’

Luizen behandelen – de verschillende methodes

De uitkam methode

De beste en meest natuurlijke aanpak om van luizen af te komen, is door het haar twee weken lang iedere dag te kammen met een speciale luizenkam. De luizenkammen met metalen tanden werken het beste en kun je o.a. kopen bij Etos, Kruidvat of online op Bol.com. Door te kammen, komen de neten en luizen los van de hoofdhuid en kam je ze uit het haar. De neten zijn wat moeilijker te verwijderen, maar hoofdluizen blijven zeker in de luizenkam achter. Dus als je twee weken lang elke dag kamt, doorbreek je de levenscyclus van de luis en kom je er vanaf.

Zo moet je luizen kammen:

  • Maak het haar helemaal nat en doe er lekker veel crèmespoeling in. Niet uitspoelen!
  • Kam de knopen en klitten uit het haar met een gewone kam.
  • Houd het hoofd voorover boven een wit oppervlak zoals de wasbak, een handdoek of wit (keuken)papier. En kam het haar dan lok voor lok met de luizenkam vanaf de hoofdhuid tot de punt van het haar. Begin bij het ene oor en werk dan plukje voor plukje naar het andere oor toe. En besteed daarbij extra aandacht aan de pony, het haar achter de oren, in de nek en op de kruin. De luizen zullen in de wasbak vallen als kleine grijsblauwe of roodbruine gekleurde spikkels. Veeg je luizenkam tussendoor regelmatig af aan een stuk keukenrol of papieren servet of zakdoek.
  • Spoel de crèmespoeling uit het haar.
  • Maak de luizenkam schoon met water en zeep of alcohol. Je kunt eventueel ook een gaasje tussen de metalen tanden doorhalen.
Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?
Kammen, kammen, kammen is de beste manier om luizen te behandelen. Foto: Siraphat voor Shutterstock.

Anti hoofdluismiddel

Als de uitkam methode niet heeft gewerkt, omdat je een luis of neet hebt gemist dan kun je de luizen behandelen met een anti hoofdluismiddel in de vorm van een lotion of shampoo. Je kunt het beste een hoofdluismiddel gebruiken met dimeticon. Andere werkzame stoffen zoals malathion of permitrine zijn chemisch en daar is hoofdluis steeds vaker ongevoelig voor. Tegen dimeticon kan hoofdluis niet resistent worden omdat het anders werkt; de stof zorgt ervoor dat de luizen stikken. Anti hoofdluismiddelen kun je o.a. kopen bij drogisten als Kruidvat of Etos of online op Plein.nl, volg altijd de gebruiksaanwijzing. Alle anti luizen lotions en shampoos werken overigens goed tegen hoofdluis, maar iets minder tegen neten. Daarom moet je na het behandelen alsnog twee weken lang kammen om alle eitjes en alle luizen die toch nog uit het ei kruipen te verwijderen.

Luizenkliniek

Voor ouders die het niet zien zitten om twee weken lang te kammen of wanhopig zijn omdat de hoofdluis keer op keer terugkomt, zijn er eventueel ook nog speciale luizenklinieken. Daar worden de luizen behandeld met behulp van een apparaat dat warme lucht uitstoot waardoor de neten en luizen uitdrogen. Daarna volgt er nog een oliebehandeling en tot slot wordt het haar volledig uitgekamd met een speciale kam. Dat werkt effectief, maar er zit wel een prijskaartje aan. Voor de volledige behandeling – die gemiddeld 90 minuten duurt – ben je ongeveer honderdvijftig euro kwijt.

Andere methodes tegen hoofdluis

Naast de bekende anti hoofdluismiddelen en de kam methode zijn er ook nog een aantal alternatieve behandelmethodes die je kunt uitproberen.

  • Novokid – Een natuurlijke hoofdluisbehandeling waarbij je een soort plastic badmuts op het hoofd zet. Daar koppel je een soort capsule aan die korrels bevat met 10% rozemarijnolie en 90% natuurlijk azijnzuur. En die bevestig je weer aan de verstuiver die de mix verdampt. De damp wordt in de badmuts op het hoofd geblazen en sluit daar de luchtwegen van de luizen en de meeste neten af waardoor ze dood gaan. Een kwartier na de behandeling kam je alle lijkjes uit het haar met een netenkam. En na 7 dagen herhaal je de behandeling nog eens, zodat neten die alsnog uitgekomen zijn de dans niet ontspringen. Novokid koop je o.a. op Bol.com.
  • De Luizenkap – Oftewel de badmutsmethode. Je zet een kap op je hoofd, giet hem vol met goedkope zonnebloemolie en na tien minuten zijn de meeste luizen verdronken. Je kamt het haar uit met een luizenkam en na 9 dagen herhaal je de behandeling voor de luizen die alsnog uit het ei gekropen zijn. De luizenkap kun je hier in twee verschillende maten kopen.
  • Elektrische kam – De kam werkt net als een metalen luizenkam, maar zodra de hoofdluis met deze kam in aanraking komt, krijgt hij een elektrische puls en gaat hij dood. Zowel de volwassen luizen als de kleintjes. Er zijn verschillende merken elektrische luizenkammen te koop, je vindt ze o.a. bij Bol.com.
‘Lees ook: Makkelijke traktaties – 25 Simpele maar super originele traktatie ideeën.’

Wel behandeld maar nog steeds hoofdluis

Als je kort na het behandelen van de luizen wéér hoofdluis ontdekt, kan dat een aantal redenen hebben. Misschien heb je een middel gebruikt met een stof waarvoor de luizen resistent zijn geworden. Ook kan het zijn dat de neten niet allemaal uit het haar verwijderd zijn of dat er een nieuwe besmetting heeft plaats gevonden via contact met iemand die hoofdluis heeft. Behandel het haar in dat geval opnieuw en blijf kammen! Vooral dat laatste is erg belangrijk voor het slagen van de behandeling.

Hoofdluis voorkomen

Hoofdluis kun je nooit helemaal voorkomen, maar regelmatig controleren voorkomt een hoop rompslomp. Er zijn wel een aantal producten op de markt waarmee je het haar onaantrekkelijk kunt maken voor luizen. Zoals een luizen spray – o.a. te koop op Plein.nl – die je in het haar spuit. Of haarelastieken die een geur afgeven die luizen verschrikkelijk vinden. Die vind je bijvoorbeeld hier.

Alles over hoofdluis | Hoe ziet een luis eruit? Wat zijn neten? En hoe kom je er vanaf?

Uitgelichte afbeelding Meisje dat kriebelt – Laolaopui voor Shutterstock.

Schoenen trends winter 2020/2021 | Dit zijn dé musthaves voor dit seizoen
Trend Alert – De nieuwste coole kids stuff van de maand september

Dit vind je misschien ook leuk

1 Reactie

  • Reply piet 9 oktober 2023 at 5:55 pm

    doei

  • Laat een reactie achter