Kinderen weten al op jonge leeftijd hun weg naar het internet te vinden. Ze kijken bijvoorbeeld filmpjes op YouTube of spelen spelletjes via apps. En voor je het weet zijn ze er handiger in dan jij. Maar net als fietsen of zwemmen, is ook surfen op het web iets wat je moet begeleiden en leren, ook al gaat het je kind vanzelf al goed af. Want het digitale landschap zit vol met veiligheidsvalkuilen en risico’s waar kinderen vaak nog niet van op de hoogte zijn. Hier lees je hoe je kinderen daar op een leuke en speelse manier alles over kunt leren, zodat zij veilig omgaan met internet.
Veilig internet voor kinderen: 6 tips voor ouders!
#1 Open communicatie
Een open communicatie is de basis voor de online veiligheid van je kind. Wanneer kinderen erop vertrouwen dat ze altijd bij jou terecht kunnen, ook als het om iets raars of heftigs gaat, zullen ze je sneller vragen stellen of ervaringen met je delen. Zoals wanneer ze bijvoorbeeld een keer op een ongepaste video of foto op het internet stuiten. Of als ze online gevraagd worden om iets van zichzelf te delen. Maak je kind dus duidelijk dat je altijd beschikbaar bent voor vragen en gesprekken over internetgebruik, wanneer ze zich ongemakkelijk voelen of ergens over twijfelen. En ga sowieso regelmatig in gesprek over wat je kind allemaal op internet doet, zodat het voor je kind heel normaal wordt om zijn of haar online ervaring te delen.
#2 Creëer bewustzijn
Ontdek het internet samen. Laat aan je kind zien wat voor leuks en handigs het internet allemaal te bieden heeft. Maar wijs ze ook op de valkuilen en risico’s. Zoals het delen van privé informatie of het zomaar klikken op linkjes, ook al zien ze er nog zo aantrekkelijk uit. “Vul je adres in en morgen staat er een gratis fatbike voor je deur”. Of: “Klik hier en krijg een jaar lang gratis hamburgers”. Voor een kind zijn dit no-brainers, terwijl volwassenen hier (meestal) niet meer intrappen. Als je samen het internet ontdekt, kun je over dit soort dingen afspraken maken. En blijf met een schuin oog meekijken wanneer je kind online is, zodat je inzicht hebt in zijn of haar activiteiten. Zeker als je kind nog jong is. Want als ze ouder worden, heb je steeds minder zicht op wat je kind online doet en kun je niet meer zo makkelijk bijsturen.
Dit zijn de meest voorkomende online gevaren voor kinderen
・ Ongeschikte of ongepaste inhoud – Als de apparaten waarmee je kind op internet zit geen ouderlijk toezicht of kinderslot hebben, is de kans groot dat hij of zij wel eens langs onveilige inhoud swipet. Dat kunnen bijvoorbeeld ongepaste informatie, afbeeldingen of video’s zijn, die bestemd zijn voor volwassenen. Wist je dat ruim de helft van de basisschoolkinderen op die manier al eens porno heeft gezien?
・ Grooming – Grooming is digitaal kinderlokken, met als doel seksueel contact. Dit gebeurt vooral op websites waar kinderen op actief zijn, zoals Snapchat, TikTok of spelletjes platforms.
・ Cyberpesten – Online pesten, ook wel cyberpesten genoemd, is het pesten via digitale media. Bijvoorbeeld door ongevraagd foto’s door te sturen, roddels te verspreiden of gemene berichtjes te sturen. Online is het natuurlijk veel makkelijker pesten, schelden en roddelen. En het vervelende is dat het de hele dag door kan gaan.
・ Misbruik van beeldmateriaal – Het gebeurt ook dat kinderen zonder toestemming (minder leuk) beeldmateriaal van andere kinderen online zetten. Of dat (on)bekenden aan de haal gaan met beeldmateriaal van je kind dat al op het internet stond en dit op een nare manier bewerken of misbruiken.
・ Ongewenste of onverwachte aankopen – Ook een risico als er geen ouderlijk toezicht is ingesteld en er betaalmogelijkheden zijn gekoppeld aan een apparaat met internet zijn ongewenste of onverwachte aankopen. Spelletjes apps bevatten vaak in-app aankopen, die zonder wachtwoord één druk op de knop ver weg zijn. En als kinderen dat regelmatig doen, kan het bedrag flink oplopen of zit je ineens ongewenst aan allerlei abonnementen vast.
・ Online challenges – Door de populariteit van social media komen kinderen ook steeds vaker in aanraking met online challenges. Sommigen zijn grappig of onschuldig, zoals de bottle flip. Maar er staan ook challenges op internet die niet veilig of zelfs levensbedreigend zijn, zoals de choking challenge.
・ Desinformatie – Voor volwassenen is het soms al lastig om door fake news of hoaxes heen te prikken, dus laat staan voor kinderen. Zeker met de opkomst van AI, waarin iets onwerkelijks er levensecht uit kan zien. Kinderen moeten dus leren dat niet alles wat ze lezen of zien echt is.
・Spam & virussen – En tot slot zijn ook spam en virussen een gevaar voor kinderen. Jongeren zijn sneller geneigd om op een onbetrouwbare link te klikken of een bepaalde video of game te downloaden, waarmee ze allemaal spam binnenhalen.
>> Lees ook: Zo kies je ‘t beste mobiele abonnement voor kinderen uit.
#3 Leer alles over het beschermen van persoonlijke informatie
Kinderen delen hun leven graag online en daarom is het ook belangrijk om ze te leren wat ze wel en niet kunnen delen en met wie. Leg uit wat persoonlijke informatie precies is. (zoals je e-mail adres, geboortedatum, volledige naam, telefoonnummer, woonadres) En waarom deze persoonlijke informatie privé moet worden gehouden. (risico’s zoals phishing, identiteitsfraude, spam, grooming) Dat kun je bijvoorbeeld doen aan de hand van voorbeelden van leeftijdsgenoten uit de praktijk. Verhalen die je misschien al kent of op internet hebt gevonden. Voorbeeldverhalen helpen kinderen om het beter te begrijpen. Het is verder belangrijk om te leren dat ze als ze wel iets delen, dit alleen moeten doen met personen die ze in het echte leven ook kennen. En hoe je er zeker van kunt zijn dat je ook met deze persoon te maken hebt en niet stiekem toch met iemand anders. En vergeet ook niet om zelf het goede voorbeeld te geven. Want niet alleen kinderen, maar ook ouders delen graag dingen van hun kinderen online.
#4 Zorg voor een veilige internet omgeving
Er zijn gelukkig een aantal tools waarmee je ervoor kunt zorgen dat het internet voor je kind een stukje veiliger wordt, waardoor je kind beschermd wordt tegen ongepaste info en beelden. We noemden al eerder het ouderlijk toezicht dat je op het apparaat van je kind kunt instellen. Hiermee kun je je kind beschermen tegen bepaalde content, volgen wat hij of zij online doet en schermtijd instellen. Ook kun je zoekmachines speciaal voor kinderen en YouTube Kids installeren en de app-store beveiligen met een wachtwoord tegen online aankopen. En als je kind al wat ouder is en zelf beschikt over bepaalde accounts, zoals een e-mail adres, leer ze dan zelf om hun gegevens te beschermen met een wachtwoord. Wat voor wachtwoord kies je? Hoe onthoud je het? En waar bewaar je het veilig? En wat tot slot ook kan bijdragen aan een veiligere online ervaring is een VPN; Virtual Private Network. Hoe een VPN werkt? Het versleutelt je internetverbinding en verbergt je IP-adres, waardoor niemand kan meekijken met wat je kind online doet.
#5 Omgang met andere internetgebruikers
Leer je kind ook dat je online hetzelfde met mensen omgaat als in het echte leven. Met respect. Want hoewel het makkelijker is om onaardig te doen tegen een schermpje, zit daarachter een levend persoon met echte gevoelen en emoties. Dus probeer je kind eens na te laten denken over zijn of haar online gedrag en dat van anderen. En hoe hij of zij zich daarbij voelt. Zou je iets wat je online zo snel schrijft ook in het echte leven zo tegen iemand zeggen? En wat voor reactie zou je dan krijgen? Of wat zou je ervan vinden als iemand anders zoiets in het echte leven tegen je zegt? Een getypt scheldwoord kan onschuldig voelen, maar heel hard aankomen aan de andere kant. Cyberpesten heeft een groot effect op kinderen. Er zijn net als in het echte leven ongeschreven gedragsregels op internet, dus leer je kind zich daaraan te houden. En wanneer hij of zij bij jou aan de bel moet trekken als het zelf slachtoffer van online wangedrag wordt.
#6 Blijf betrokken
Tot slot de laatste tip; blijf betrokken bij de online activiteiten van je kind. Het digitale landschap verandert zo ontzettend snel. En nieuwe populaire apps of technologieën brengen weer nieuwe veiligheidsrisico’s met zich mee. Bovendien breidt je kind zijn of haar digitale voetafdruk tijdens het ouder worden steeds verder uit. Door actief betrokken te blijven, kun je je kind begeleiden in het maken van de juiste beslissingen op het internet.
We hopen dat deze tips je helpen om je kind veilig te leren omgaan met internet. En we zijn ook benieuwd of jij daar al actief mee bezig bent? En naar wat voor maatregelen je eventueel zelf al hebt genomen. Wil je daarover met ons meepraten? Deel dan vooral jouw verhaal door hieronder een reactie achter te laten.
Geen reacties